سل

سل:
سل يك بيماري عفوني مزمن است كه توسط باكتري " مایکوباکتریوم توبرکلوزیس" ايجاد مي‌شود.گاهي هم ساير مایکوباکتریوم‌ها عامل ايجاد اين عفونت هستند.اين بيماري معمولاً ريه را تحت تأثير قرار مي‌دهد اما هيچ يك از دستگاه‌هاي بدن نيز از آن در امان نبوده و هر يك از اعضاي بدن ممكن است درگير اين عفونت شوند. خيلي از مردم با وجود اينكه ميكروب سل در بدنشان هست مبتلا به سل فعال نيستند.
علائم سل:
علایم سل می‌تواند شبیه علایم سایر بیماری‌های ریوی (مثل ذات الریه، آبسه های ریوی، تومورها و عفونت‌های قارچی)، خیلی از بیماری‌هایی غیر ریوی و یا حتی همراه سایر بیماری‌ها باشد
سايرعلايم عبارتند از:
* تب
* لرز
* عرق شبانه
* ضعف يا خستگی زياد،
* کاهش وزن،
* از دست دادن اشتها
علامت‌های اين بيماری بستگی به اين دارد که ميکروب به کدام عضو حمله کرده است. معمولاً ميکروب سل ريه‌ها را درگير می‌کند وعلامت‌های سل ريوی شامل:
* سرفه شديد بيش از 3 هفته ،
* درد قفسه سينه ،
* خلط خونی

علل سل:
• مصرف مواد مخدر
• بيماري ايدز
• بيماري ديابت
• سرطان سر ‌و گردن
• بيمارهاي کليوي پيشرفته
• اخير با ميكروب ميکوباکتريوم توبرکلوزيس دچار عفونت شده باشيد.
• بيماري هاي خوني (مانند لوسمي)
• وزن کم(10 درصد كمتر از وزن ايده آل)
• سيليکوز (التهاب مزمن ريه ها ناشي از استنشاق غبار ماده معدني سيليكا)
• درمان طولاني با کورتيکواستروئيدها (داروهاي سرکوب کننده سيستم ايمني)
• علائم راديوگرافي قفسه سينه که دال بر سل قبلي باشد (در افرادي که کامل درمان نشده‌اند يا اصلاً درمان نشده‌اند)

عوارض سل:
سل مي‌تواندعوارض ناشي از:
تورم گره‌هاي لنفاوي كه ممكن است با ترشح همراه باشد (كه خناريز يا لنفادنيت گردن هم مي‌گويند).
خونريزي زخم‌هاي مخاط ريه كه معمولاً كم است ولي مي‌تواند به خونريزي كشنده تبديل شود.(كه هموپتزي مي‌گويند).
سل ناشي از پلورزي چركي سلي (آمپيم) هم مي‌شود.
باعث جمع شدن مايع در فضاي ريه و قفسه سينه مي‌شود.
توجه داشته باشيد كه تمامي عوارض سل بسته به اعضاي درگير شده و مدت درگيري دارد.

تشخيص سل:
کشت خلط
رادیوگرافی سینه
آزمون توبرکولین
نمونه برداری بافتی
عکس برادری از قفسه سینه بیمار مبتلا به سل توسط اشعه ایکس

درمان سل:
• نیروبخشی جسمانی
• دوری از کارهای سخت و رنج آور
• ورزش سبک
• اگر هم‌زمان به بيماري ايدز دچار باشيم دوره درمان بيماري سل دچار مشكل مي‌شود.
• در گذشته تنها راه های درمان عبارت بود از:
• استراحت در جاهای خوش آب و هوا و در زیر نور خورشید
• مصرف داروهای ضد سل راه اصلی درمان این بیماری می باشد. اما مقدار مصرف و دوره درمان اين بيماري، بسته به شدت بیماری و قسمت‌های درگیر شده بدن دارد. ولی به طور متوسط بین شش ماه تا یک سال می باشد.
• گردش و شادی و خوش گذرانی و دوری از غم و اندوه، خوردن غذاهای سودمند و نیروبخش بود.

پيشگيري بيماري سل:
• بيمار حتماً از ماسک استفاده کند
• از بوسيدن کودکان خودداري کند
• از پراکندگي اخلاط در هوا و زمين خودداري کند
• دو هفته اول درمان بايد از تماس‌هاي مکرر با بيمار مبتلا به سل خودداري کرد. ولي بعد از دو هفته امکان انتقال بيماري به ديگران وجود ندارد،
• تزريق واکسن سل (ب‌ث‌ژ) در بدو تولد از بروز موارد خطرناک و مرگ و مير بيماري سل در فرد جلوگيري به عمل مي‌آورد

هم اکنون درمان سل برای بیمار چقدر هزینه دارد؟
کلیه خدمات مبارزه با سل اعم از تشخیص، آزمایش خلط، رادیوگرافی، ویزیت پزشک، دارو، پیگیری و کنترل اطرافیان بیمار در سراسر کشور ازطریق مراکز بهداشتی به طور رایگان ارائـــــه می‌شود.
لذا بیمار هیچگونه وجهی بابت ارائه این خدمات در طور درمان خود نمی‌پردازد.